Asmaaltı Yayınevi, İstanbul, Ekim 2017, 340 sy.
Şehri, 1703’te bizimkilerin “Deli”, Rusların “Büyük” dediği Çar Petro kurmuş ve ismini de Petrograd bırakmış.
Petro, bataklık üzerine bu kenti kurdururken önceleri ahşap malzeme kullanmış, ancak çıkan yangınlar nedeniyle Rusya’nın başka yerlerinde taş bina yapılması yasaklanmış, ne kadar taş ustası varsa hepsi buraya getirilmiştir. Kente gelen her gemi ve taşıma aracının taş getirmesi zorunlu kılınmıştır ve savaş esirleri köle gibi çalıştırılarak kan ve gözyaşı karışımıyla taştan bir kent yaratılmıştır. 1712 tarihinde Rusya’nın başkentini Moskova’dan Petersburg’a taşıyan da yine Çar Petro’dur. Petersburg bu tarihten itibaren Çarlık Rusya’sına 200 yıl başkentlik yapmıştır. Yani tarih ve politikayla hep iç içe olmuştur.
Petersburg, Kürt tarih çalışmaları ve Kürdoloji açısından çok önemli bir yere sahiptir. Kürtlerle ilgili belgelerin ilk bilimsel kullanışı Büyük Katerina’nın isteği üzerine 1787’de Petersburg’da bulunan Bilimler Akademisi Üyesi Peter Simon Pallas tarafından bütün dillerin karşılaştırılmalı sözlüğü hazırlanmasıyla başlar. Hazırlanan bu sözlüğün içinde 276 Kürtçe sözcüğün yer aldığı bir bölüm bulunmaktadır.
Berfin Bahar
Aylık Kültür, Sanat ve Edebiyat Dergisi
Yıl: 22, Sayı: 238, Aralık 2017