M. Şehmus Güzel
Zaman zaman Ergani şanslı kasabalarımızdan biri, Erganililer de şanslı insanlar olmalı diye düşünüyorum: Geçmiş ama o kadar da geçmiş olmayan yıllarda Fevzi Karadeniz’in değişik kitapları, örneğin Eski Zamanlar (Pencere Yayınları, İstanbul, 2001), birkaç yıl önce Şeref Yıldız’ın bütün bir siyasi geçmişi derli toplu aktaran kaya gibi Fırtınada Yürüyüş (TÜSTAV Yayınları, İstanbul, 2008) isimli kitabı, birkaç ay önce yayınlanan Ergani Yürüyor isimli kitabım (TÜSTAV Yayınları, İstanbul, 2010) bizim isimlerimizi taşıyorlar ama aslında bu kasabanın suyunun, havasının, rüzgarının ve sesinin eseridir. Daha yazacaklarımız da var. Ama ne yazarsak yazalım Ergani’ye ve Makam Dağı’na bütün borçlarımızı ödemiş olur muyuz? Bu soruyu yanıtlamak çok zor.
ERGANİ’Yİ ÖĞRENİYORUZ
İşte bu bağlamda öteden beri kasabasını ve kasabalılarını tanıtmayı bir tür sorumluluk gibi taşıyan ve bunu değişik yayınlarında en iyi biçimde yapan Müslüm Üzülmez yeni yayınlanan Makam, Makam Çiçeği ve Bülbül isimli kitabında bildiklerimiz yanında bilmediklerimizi de beşibiryerde güzelliğiyle sunuyor. Böylece hem Ergani’yi bütün tarihi ve coğrafi bütünlüğüyle biraz daha iyi tanıyoruz, hem de uzak geçmişini, yakın geçmişini, siyaseti, toplumsal ve ekonomik yönleriyle biraz daha iyi öğreniyoruz.
Üzülmez’in kitabının ‘önsüzü’nün Şeref Yıldız tarafından kaleme alındığını, çocukluk arkadaşım ve Ergani Yürüyor’da yer verdiğim o günlerin fotograflarında ne kadar şık ve yakışıklı olduğu aşikar Şeref’in, yoldaşı için sadece sözcüklerini değil gönlünü de kağıda döktüğünü belirtmeliyim. İşte oradan aldığım birkaç satır:
‘Bir taş koyana sonradan gelenin iki eklediği renkli, renkli olduğu kadar zengin bir tarih. Bugüne kadar farkında olmadan reddederek yasadığımız bu tarihin değeri bilinmedi. Yoketmek için kendimizi fazlasıyla yorduk. Sevindirici olan ona gücümüzün yetmemiş olmasıdır. Bundan sonra bu tarihin değerini bilmeliyiz. Umalım ki bu değer bilme sözde kalmasın. Bu açıdan, bu yönde atılan büyük-küçük her adımın değeri tartışılmaz. (…) Kardeşim Müslüm Üzülmez’i bu alandaki çalışmalarından dolayı kutluyorum.’
EĞİTİCİ BİR YAPIT
Üzülmez’i ben de kutlamak istiyorum. Hele bu kitabın yayını için canla başla yürüttüğü çabayı da bilince. Burada bir kez daha kitaplarımızın en önce kasabamızın belediye ve benzeri kurumlarınca ve hemşerilerimizce sahiplenmesi gerektiği dileklerimi vurgulamak istiyorum. Bu kitap ve benzerleri önce Erganililer tarafından okunmalı. Hiçbirimizin ‘Lo biz bunları biliyik’ demeye hakkı yok. İşte alın bakın, hem herşeyi bilmediğimiz ortaya çıkıyor, hem de bildiğimizi sandıklarımızın tam da öyle olmadığı anlaşılıyor. Kimi eksik veya yanlışı görmek olanağı da buluyoruz.
Kitap bir anlamda ansiklopedik bir yapıt havasında: Tarih var. Eğitim ve kültür var. Ergani’nin çevre sorunları ve yerel yönetimlerin çevre meseleleri konusunda sorumluluğu için öneriler var. ‘Her telden yazılar’da.
Ergani’nin, ama bu arada Çermik ve Diyarbakır’ın da, kadın ve erkek şairlerini, yazarlarını, karikatürcülerini, sanatcılarını ve önemli şahsiyetlerini, tarihi yüzlerini, yaptıklarını, faaliyetlerini, ürünlerini, yani en iyi tarafından her türlü zenginliklerini tanımak ve tanıtmak için mutlaka edinilmesi ve okunulması gereken bir yapıt.
15 Haziran 2010 tarihinde:
http://www.gunlukgazetesi.net de yayımlandı.