Aşrı soğukların yaşandığı kış sezonunda
soba zehirlenmelerine karşı lütfen dikkatli olalım…
Kış Geldi… Karbonmonoksit Zehirlenmelerine Dikkat!..
Kış geldi. Kar yağışları ve soğuklar etkili olmaya başladı. Aman, karbonmonoksit zehirlenmelerine karşı önlemlerimizi alalım, dikkatli olmayı elden bırakmayalım. Yanlış soba seçimi, sobaların kusurlu kurulması, yanlış soba yakımı ve boruların eksik izolasyonu nedeniyle üzücü olaylar, soba zehirlenmeleri meydana gelmekte ve birçok insanımız hayatını kaybetmektedir.
Söz konusu üzücü olayların yaşanmaması için:
1- TSE Belgeli sobaların kullanılması,
2- Sobaların duvardan/bacadan en az 1 metre en fazla 1.5 metre uzakta olması,
3- Sobaların kömür altta, odun, tahta vb tutuşturacak malzemelerin kömürün üstünde olacak şekilde yakılması,
4- Soba borusunun baca içine fazla sokulmaması,
5- Sobaların contalı, kapaklı, sızdırmaz olması,
6- Soba kurarken mümkün olan en az sayıda dirsek kullanılmaması,
7- Soba bacalarının çatı üst seviyesinden en az bir metre yükseklikte olması,
8- Soba bacalarının temiz olması, tıkalı olup-olmadığının mutlaka kontrol edilmesi,
9- Sobalara çok fazla/aşırı kömür atılmaması, (max. 2/3 oranında dolu olması)
10-Odun ve kömürün dışında naylon, plastik, paçavra vs. yakılmaması,
11-Yatmadan önce kömürlü sobaların mutlaka söndürülmesi (rüzgar olduğu zamanlar zehirlenmelerin yaşanmaması için bu husus çok önemli!!!) gibi konulara dikkat edilmesi gerekiyor.
Karbonmonoksit Zehirlenmesi Nedir?
Soba, kombi, şofben, mangal gibi yakma cihazlarında gaz, doğalgaz, fuel-oil, kömür ve karbon taşıyan yakıtların iyi yanmamaları sonucu açığa çıkan karbon monoksit gazı zehirlenmelere sebep olur. Kapalı bir ortamda yoğun miktarda karbon monoksit solunmasıyla zehirlenme oluşur. Karbonmonoksit (CO) renksiz, kokusuz ve irrite etmeyen (rahatsız etmeyen) bir gaz olduğundan solunum yapılırken fark edilmez. Havada 1/1000 oranında olsa bile öldürücü bir etkiye sahiptir.
Zehirlenmenin Belirtileri
Baş ağrısı, baş dönmesi, yüzde pembe renk, terleme, kulak çınlaması, bulantı, kusma, solunum zorluğu, siyanoz (oksijen yetersizliği nedeni ile derinin mavimsi bir renk alması), bayılma hissi, hipotansiyon (tansiyon düşüklüğü), kaslarda aşırı gevşeme ve hareket edememe, şuur kaybı, koma ve ölüm zehirlenmenin belirtileridir.
İlk Yardım
Zehirlenme durumlarında hasta bulunduğu yerden hemen temiz havalı bir yere taşınmalı ve suni solunum yaptırılmalı. Ardından hasta vakit kaybetmeden en yakın sağlık kuruluşuna götürülmelidir.
Yasal Yükümlülük
Isınmadan Kaynaklanan Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği’nin 5. maddesi; “petrol koku, mineral yağ, araba plastiği parçaları, lastik, tezek, katı atıklar ve tekstil artıkları, kablolar, ıslak odun, boyalı odun, plastikler, ev eşyaları ve yemek atıkları gibi evsel atıklar, özel atıklar, tıbbi atıklar, asfalt ve asfalt ürünleri, boya ve boya ürünleri ile fuel-oil kaplarının” ısınma amacıyla yakılmasını yasaklamıştır.
Lütfen dikkatli olalım; soluduğumuz havayı ve daha önemlisi hayatimizi zehirlemeyelim!..
9 Ocak 2009 tarihinde Ergani Söz gazetesinde yayınlandı.