Yazar ve şair arkadaşımız Misbah Hicri üretken bir yeteneğe sahip. Dinleyerek, araştırarak, okuyarak, okuduklarını sorgulayarak ve okudukları üzerine düşünerek ortak hafızamızın doğru bir şekilde oluşmasını istiyor. Bunun için durmadan yazıyor, peş peşe kitaplar çıkarıyor; değişik dergi, yerel gazete ve web sitelerinde edebiyat, tarih, sosyal yaşam, mitoloji, Urfa’ya ve coğrafyamıza dair düş ve düşünceler içeren yalın anlatımlı, sade bir dille yazılar yazıyor. Sadece yazmakla kalmıyor, yazılanları da yakından takip ediyor, okuyor ve bunlara ilişkin düşüncelerini bizlerle paylaşıyor. Elinizde bulunan Gönülden Kaleme kitabı sanatsal eylemin en iyi nişanesidir.
Gönülden Kaleme çok renkli bir kitap… Kitapta birçok yazarın yayınlanmış kitaplarına dair Misbah Hicri’nin kaleme aldığı yazıların yanında bazı yazarlarında Misbah Hicri’nin yayınlanmış kitaplarına dair yazıları var. Yazılar değişik tarihlerde değişik yayın organlarında yayınlanmış. Yazıların tozlu raflarda sararıp solmasına ya da internetin sonsuzluğunda yitip gitmesine gönlü razı olmadığından, bunların topluca bir arada yayınlayarak tarihe mal etme çabasındadır.
Yazıların çoğunluğu Urfalı yazar ve şairlere dair olduğu kadar ulusal anlamda kalem erbabı sanatın kadrine sahip çıkan sanatçıların kitaplarına aittir. Yazar ve şairleri bir şekilde Misbah Hicri ile ilişkilendirebilirsiniz. Urfa ve bölgemizle ilgili yazıların çokluğu tesadüfî veya yerelin nostaljisini yapma isteminden kaynaklanmıyor: Urfa ve Urfa’nın yer aldığı coğrafya sosyal yaşamın, kültürlerin inançların döl yatağı; birçok etnik topluluğun yaşadığı kadim, renkli bir mekân oluşundan kaynaklanıyor.
Analitik bir gözle geriye dönüp baktığımızda; tarih boyunca elinde ıslık çalan keskin kılıcı, altında hızlı kuş gibi uçan atı, arkasında bol “yiğit” adamı ve silah kullanmadan başka becerisi olmayan liderler aç kurt sürüleri gibi Mezopotamya’ya saldırmış. Neden? Mezopotamya’da toprak verimli ve bu verimli topraklarda insanlar çalışıyor, ekiyor, biçiyor… Atın tekeri döndürmesi, savaş meydanlarında onlardan daha çok faydalanılmış, onları kıymete binmesine neden olmuştur. Evcilleştirdikleri hayvanları yük taşımaktan insan ihtiyaçlarını karşılamaya kadar yararlanarak beslemiş sahip çıkmışlardır.
Tüm bunların yanında bol bol ibadethaneler/okullar açıyor, kitaplar yazılıyor/basılıyor kent yaşamı zenginleştirmek ve sosyal gelişmeyi ilerletmek için kalem erbapları uğraş içindedirler. Bu uğraş bu gün hala çoğalarak sürmektedir. Yaşanmışlıkları, tarihi gerçekleri, edebiyatın zarafeti ile içselleşerek toplumla buluşturmayı maharet sayan şair ve yazarlar, faydalandıkları coğrafyanın nimetlerini, toplumla insani ilişkileri bir görev bilerek devam ettirmektedirler.
Mezopotamya tarihinde bunlar olurken, aynı zamanda üretilen her şeye el koymak için her daim mal, ürün ve bilgi üretenlerin karşısına üretmeyenler musallat olmuştur. Üretenler ile üretilen değerlere el koymak isteyenler arasındaki ilişkilerde kaba kuvvet, güç, silah başrolü oynamıştır. Kaba kuvvet ve güç kullanımı çoğu kez savaşlara neden olmuş. Bu nedenle, Mezopotamya bir anlamıyla da av ve avcıların coğrafyasıdır. Mezopotamya tarihine av ve avcıların tarihidir de diyebiliriz.
Güç kullanımı ve savaşları fetihler, yakmalar, yıkmalar, öldürmeler, esir almalar, çalma çırpmalar, talanlar izlemiştir. Savaşlarda kazanan taraf sadece toprak, maden, tahıl, para pul ve insanları değil, yazı ve sözü de egemenliği altına almıştır. Egemenler ve yandaşları tarih diye belirlenmiş, belli çıkarlar doğrultusunda yontulup yönlendirilmiş, yanlı, hesaplı bir kronoloji sunmuş, resmi tarihler oluşturulmuştur.
İşte Misbah Hicri yeni kitabı Gönülden Kaleme ile önemli bir adım atarak kültürel konuya eleştiril bir bakışla bu konuda var olan boşluğu kısmen doldurmaya çalışmıştır. Kitabı okuduğumuzda çok değerli bilgiler edinmenin yanında, Urfa’yı ve Urfa’da yaşayan şair ve yazarları ve Urfalı olmayıp Urfa’ya emeği geçen edebiyatçıları ve “iki kadim nehir arasında, ıpışıl bir gökyüzünün tanıklığında, çoluk çocuğuyla ve tüm zenginlikleriyle yemyeşil bir halı gibi serilen” Mezopotamya’yı daha iyi tanımış olacağız. Güzel olan hayatın gergefinde paylaşmanın mutluluğunu yaşamaktır bence. Misbah Hicri arkadaşımı yürekten kutluyorum. Saygılarımla…
Müslüm Üzülmez
9 Mayıs 2015/ İstanbul
(*) Misbah Hicri, Gönülden Kaleme, Kent Işıkları Yayınları, İstanbul, 2015