Kültür - Page 24

Felsefe ve Matematiğin Yoldaşlığı

Önsöz Bilime, edebiyata, sanata değer katan tüm erdemli insanların anısına… Felsefe ile matematik abi kardeş gibidir. Bu kardeşlikte zaman zaman felsefe, düşünce anlamında matematiğe ağabeylik yapar. Düşüncenin hayat bulmasını da küçük kardeş matematik sağlar. Zaman zamanda çözüm ve önerilerle matematikte felsefeye yol

okuma süresi: 162 dk.

St. Petersburg/Leningrad İzlenimleri

/
okuma süresi: 42 dk.

Oğlum Ozan’ın davetlisi olarak eşimle birlikte Rusya’nın Saint Petersburg kentine gittik. Giderken sevinçli olmanın yanında, değişik duygular içerisindeydim. Birincisi, ilk defa yurt dışına çıkıyordum; farklı bir ülkeyi ve coğrafyayı, farklı insanları ve değişik bir kültürü görecektim. İkincisi, oğlumla buluşup hasret giderecektim, evinde konuk olacaktım. Üçüncüsü, -sevincimin yanında hüzün ve burukluğuma neden olan- rüyalarımı, hayallerimi süsleyen ve bir zamanlar “sosyalizmin kalesi”, “devrimci hareketin merkezi” olarak bildiğim “Sovyetler Birliği”ni -yıkılmış haliyle görecektim. Gidiş ve gelişim 12 gün sürdü. Bu gezim sonucu edindiğim bilgi ve izlenimleri olabildiğince tarafsız kalmaya çalışarak sizlerle paylaşmak istiyorum. Kiril Alfabesi’ni ve Rusçayı bilmemem, Ozan’ın kaldığım süre içinde cumartesi

“Hapiste Yazmak”

/
okuma süresi: 5 dk.

Duy, vuruldum seslenemem sesim kısıkGüvercinim yaralı kanadı kırıkGönderemem sevda yüklü mektubumuBari görüşüme sen gel nazlım, sık sık Türkiye’de herkes bir gün cezaevine düşebilir.Türkiye’nin sosyal ve siyasal tarihine baktığımızda nice insanın cezaevlerinde ömür tükettiklerini, halen de ömür tüketenlerin var olduğunu görürüz. Katili, tetikçiyi, mafya bozuntularını, ırz düşmanını, hırsızı, rüşvetçiyi… bir tarafa bıraktığımızda: Celal Bayar gibi bir Cumhurbaşkanı; Başbakanlık yapmış Menderes, Demirel, Ecevit, Erbakan gibi parti liderleri; Şefik Hüsnü, Behice Boran, Alpaslan Türkeş gibi sağdan sola birçok politik önder; Nazım Hikmet, Kemal Tahir, Orhan Kemal, Ahmet Arif, Yılmaz Güney gibi birçok yazar ve sanatçı; İsmail Beşikçi gibi bilim adamları; Said-i Nursi/Said-i Kürdî

Kitapların Değerini, Kütüphanemizin Kıymetini Bilelim

okuma süresi: 6 dk.

“AB yolunda kadınlarımızın kovalarla su taşımasını kimse içine sindirmemeli.” -Şevket Atlı/Ergani Kaymakamı (26.01.2006 tarihli Bugün gazetesi) Kütüphane ve kitap uygarlığın ölçütüdür. Kütüphane ve kitap bilginin muhafaza ve yayılmasını sağlayan birer araçtır; işlevleriyle uygarlık ve kültür tarihine katkıda bulunurlar. Ergani Haber’de önceleri kitap ve okuma ile ilgili yazılarım yayınlandı. Okuduğum bir araştırma bu konuya yeniden eğilmemi ve bu yazının yazılmasına neden oldu. Sözünü ettiğim araştırma, Hacettepe Üniversitesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Bülent Yılmaz tarafından hazırlanan Türkiye ve Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin halk kütüphanelerinin niceliksel hizmetlerini karşılaştırdığı araştırmadır. Bu araştırmaya göre, Avrupa Birliği müzakere sürecinde olan Türkiye,

İki Kaplıca Hakkında Düşüncelerim

okuma süresi: 6 dk.

Bir kaçamak yaparak eşimle birlikte, 17 Mart 2006’da üç günlüğüne Bursa iline bağlı “mobilya, köfte ve kaplıca şehri İnegöl”e, Oylat Kaplıcaları’na gittim. Kaplıcalara çocukluğumdan beri fırsat buldukça giderim. Annem Çermikli olduğu için dedemleri her ziyarete gittiğimizde veya gezmeye gittiğimde dayılarımla veya arkadaşlarca Hamambaşı’na, Büyükpaşa hamamına gider, temizce yıkanırdık. Şimdi de Ergani’ye her gittiğimde mutlaka Çermik’e hamama giderim. Bu yazımda, çok iyi bildiğim Çermik Kaplıcaları ile ilk defa gördüğüm Oylat Kaplıcaları’nı mukayese etmek istiyorum:1) Çermik Kaplıcaları çok eski, 2000 yıllık bir tarihi geçmişi var. Oylat Kaplıcaları ise, Romalılar döneminden beri kullanılmaktadır, ama kaplıcaların bulunduğu otel binaları çok yeni. 1611-1682 yılları arasında

Bahar, Gül ve Bir Mayıs

okuma süresi: 5 dk.

“Bir gülistândır hayalim dil şüküfte bülbülOl gülistânın latîf âb-ı revândır sözüm.” -Nef’î Bahar geldi, Mayıs/Gulan ayına girdik. Mayıs; gül ayı, insanın kanının kaynadığı aydır. Gül, Mayıs ayında kokusunu hiçbir şey beklemeden dünyaya sunar ve ben, güllerin kokusunu duyar gibiyim. Elimde olmadan, bu koku, beni benden alıp, eski zamanlara götürür. Eskiden çok güzel güllerimiz vardı. Gülbaran’da gül açtığında, etrafa kokular saçılırdı. Gül çiçeğinin yaprakları su dolu şişelere konulur, içerisine de azıcık limon tuzu atılarak şişelerin ağzı kapatıldıktan sonra güneşe bırakılırdı. Şişeler 15-20 gün güneşte kalınca, gül rengini şişe içersindeki suya verir, rengi kırmızılaşır veya pembeleşirdi. Sonra bu gül suyu bir tülbent

Korkuların Gözü Kör Olsun!

okuma süresi: 4 dk.

“Çocuklar hangi cinayeti işlemişlerdir de doğmaya mecbur olmuşlardır” -Schopenhauer Korku başa beladır. Korku, her canlıda var olan doğal bir duygudur. İnsanlardaki bu duygu, içinde bulunduğu ortamla doğrudan ilintilidir; toplumun kültür yapısı, insanın benlik gelişimini olumlu veya olumsuz etkiler. Özgüvene sahip olmadığımızda bir şeylerden hep korkarız; korkunun esiri oluruz ve sonr, korkularımız her alanda bizi yönetir. Beden kendisini tehlikede hissettiğinde, beyin harekete geçer, “kaç ya da savaş!” komutunu verir. Boşuna değil, “tavşan korktuğu için değil, kaçtığı için korkar!” diye söylenmesi. İnsanların farklı farklı korkuları vardır veya olur, ama genelde aşağıdaki ON KORKU toplumsal yaşamımızda en çok görülen korku çeşitleridir. İşte korkularımız:1.

Şerafettin Güneli’nin Ardından…

okuma süresi: 2 dk.

Şerafettin Güneli’yi kaybettik! Kötü haber tez ulaşır. Bu, ölüm olunca daha da tez ulaşır. Sevgili arkadaşım Resul Üstün’ün, “Sana üzüleceğin bir haber vermek zorundayım. Şerafettin Güneli ağabeyimizi 11.03.2006 Cumartesi günü kaybettik. Onu sevenler sağ olsun” diye yazdığı e-mail’inden ölümünü öğrendim. Her gidenin ardından farklı bir acı duyarız. Her ölüm, insanda farklı duygular uyandırır. Ben kendi adıma, Şerafetin Güneli ile doya doya, ağız dolusu sohbetler yapamadığıma yanarım. Çünkü: O, bir değerdi, canlı bir tarihti; Ergani ve bölgemizin aşığıydı. Kendi yeti ve imkânları ölçüsünde hep araştırırdı, yazdı. O, hem iş yaşamında ve hem de yazma, araştırma konusunda çalışkanlığı ile tüm Erganilerin takdir

Her Şeyin Başı: Kitap

okuma süresi: 3 dk.

Kitap okumayı severim. Ders kitaplarının dışında, kitap okumaya ben ortaokuldayken başladım. O zamanlar daha çok resimli kitaplar okurdum. Tommiks, Teksas, Karaoğlan ve Tarkan gibi… Sonraları Hazreti Ali’nin Heyber Kalesi gibi cenk, Köroğlu gibi haksızlığa isyan edenlerin öykülerini anlatan kitapları okumaya başladım. Gezgin kitap satıcılarının sattığı Leyla İle Mecnun, Kerem İle Aslı gibi aşk masallarını ise çok severdim. Lisedeyken Orhan Kemal’in Arkadaş Islıkları ve Hanımın Çiftliği, Yaşar Kemal’in İnce Memet, Fakir Baykurt’un Yılanların Öcü gibi kitaplarla tanıştım. Bu tanışmadan sonra okumayı alışkanlık haline getirdim, okumadığım zamanlar kendimi hep eksik hissettim. Midem nasıl besine gereksinim duyuyorsa, beynimde hep bilgiye, okumaya gereksinim duydu.

Tüketim Kalıplarının Değişmesi ve Çevre

/
okuma süresi: 3 dk.

Müslüm ÜzülmezKimya Mühendisiİstanbul Büyükşehir BelediyesiÇevre Koruma ve Kontrol Müdürlüğü Tüketim, toplum hayatının ve bunun yanında ekonomik faaliyet alanının en kapsamlı ve en karmaşık yanlarından birini oluşturmaktadır. Einstein her ne kadar; “Çağımızda bir önyargıyı ortadan kaldırmak, bir atomu parçalamaktan daha zordur” diyorsa da, ekonomik ve sosyal ilerleme, gelişen teknoloji, artan nüfus, insanların ihtiyaçlarının çeşitlenmesi ve artması; moda-özenti, promosyon, taksitli satışlar ve reklam gibi etkenlerle oluşturulan yapay ihtiyaçların genişlemesi yerleşik tüketim kalıplarının yıkılmasını, kırılmasını ve değişmesini getirmektedir. Dahası bu gelişmeler, doğrudur diye bellemiş, benimsemiş olduğumuz bütün eski alışkanlıklarımızı, görüşlerimizi zorlamaktadır. Bu bağlamda; eski düşünce tarzları, eski öğretiler, eski yaşama biçimleri, eski tüketim

Delilik Üzerine

okuma süresi: 3 dk.

“Adı batsın buranın!İşte budur ağırlığıyla beni ezen.Çok beceriklisin, sana söylüyorum bunu,Çivi üstüne çivi çakılıyor yüreğime.Olanaksızdır buna katlanmam benim,Nasıl söyleyeyim utanıyorum.” -Goethe/Faust Çayönü’nden Ergani’ye Uzun bir yürüyüş kitabımla ilgili Erganililerden aldığım eleştirilerden biri de delilerimizle ilgili oldu. “Neden kitabında delilerimize yer vermedin?”, “Ergani, delileri ve velileri ile meşhurdur, bir iki satırla da delilerimizi anlatmalıydın”. Vs… Ben, Ergani’nin birçok delisini gördüm, birçoğunu da yakından tanıma şansına(!) sahip oldum, Ama velisine hiç rastlamadım, kimlerdir de bilemiyorum. Bu nedenle, bu yazımda velilere dair değil, delilikle ilgili bazı düşüncelerimi anlatmaya çalışacağım. Sözlüğe baktığımızda, delinin: 1. Aklını yitirmiş, aklî dengesi bozulmuş olan, mecnun. 2. Davranışları aşırı