Kültür - Page 2

Felsefe ve Matematiğin Yoldaşlığı

Önsöz Bilime, edebiyata, sanata değer katan tüm erdemli insanların anısına… Felsefe ile matematik abi kardeş gibidir. Bu kardeşlikte zaman zaman felsefe, düşünce anlamında matematiğe ağabeylik yapar. Düşüncenin hayat bulmasını da küçük kardeş matematik sağlar. Zaman zaman da çözüm ve önerilerle matematik de

okuma süresi: 169 dk.

Eğitim Aykırı İnsanlar Yetiştirmeli

/
okuma süresi: 4 dk.

Arkadaşım edebiyat öğretmeni Ali Ekber Pekşen’den harika bir yazı aldım. Kendisi İstanbul Kadıköy’de bir dönem müfettişlik, emeklilik sonrasında ise özel bir dershanenin Türkiye koordinatörlüğünü yapan Hocamın “Eğitim Aykırı İnsanlar Yetiştirmeli” başlıklı yazısını eğitimde müfredat ve yeni derslerin eklenip, çıkarılmasının tartışıldığı bu günlerde sizlerle paylaşmanın yerinde ve güzel olacağını düşündüm. İzninizle yazıyı sunuyorum: “Eğitim Aykırı İnsanlar Yetiştirmeli Çocuk denilecek yaşta, tesadüfler her birimizi bir yerlere sürükledi. Tesadüflerin sürüklediği yaşamışlıklarda öncelikler, günün belirleyenlerine göre sıralandı. Günün belirleyeni ise, geleceği hakkında karar verilen kişinin iradesi değil, otorite olarak anılan merkez oldu. Bu otorite; doğumdan okul hayatına kadar geçen ilk çocukluk olarak adlandırılan dönemde

Genç Bir Yazarımız: Neçirvan Bozkaplan

okuma süresi: 4 dk.

Bu yazımda genç bir yazarımızı tanıtmak istiyorum. Yazarımızın adı Neçirvan Bozkaplan. (Yazarımız daha önce nüfus kaydında Ahmet olan ismini mahkeme kararıyla Neçirvan olarak değiştirmiştir.) Neçirvan’la 25-30 Nisan 2023 tarihlerinde Çermik’te düzenlenen 4. Kitap Fuarı’nda tanışmış ve bu tanışmamızda kısa bir sohbetimiz olmuştu. Daha sonra 17 Eylül 2023’te Ergani’de buluştuk. Bu buluşmamızda verimli uzun bir sohbetimiz oldu. Bu buluşmanın ardından bana yayımlanmış Gri Katırlar Ülkesi (2019), Çerçi Beşir (2020), Haymatlosun Gözleri (2021) ve Lolo’nun Kurbağaları (2022) adlı 4 kitabını(*) ve ayrıca Renkli Vagonlar adlı fanzin (Sayı: 2, Temmuz 2023) çalışmasını verdi. Kitapların tümünü ve fanzini inceleyip okudum. Üretken genç yazarımızı kutluyorum.

Ses Evreninde Efsunlu Bir Rum Kızı: EFTALYA

okuma süresi: 5 dk.

İnsanın bir arkadaşının, bir dostunun veya bir tanıdığının yazdığı bir kitabı imzalı almasından daha güzel bir şey olabilir mi? Şanslıyım. Sevdiğim insanlardan güzel kitaplar alıyorum. Tahir Yüksel, “Endişesiz Bir Ülke, Endişesiz Bir Dünya İçin…” kitabını; Bilen Işıktaş, Boğaziçi’nin Büyülü Sesi Denizkızı Eftalya kitabını; Doğan Karaağaç, İnsan Doğası ve Büyük Ütopya kitabını imzalayıp gönderdiler. Her üç güzel insana selam ve sevgilerimi gönderiyorum. Tahir Yüksel’in kitabına ilişkin bundan önceki iki yazımda birkaç kelam etmiştim. Bu yazımda Bilen Işıktaş’ın kitabına biraz değinmek istiyorum. Bilen Işıktaş, “Kıymetli ağabeyim, baba dostu, yoldaşı Müslüm Üzülmez’e en kalbi sevgi ve muhabbetle” diye imzalamış. Kitabını elime aldığımda sıcak

“Endişesiz Bir Ülke, Endişesiz Bir Dünya İçin…”(2)

okuma süresi: 6 dk.

Bir önceki yazımda Tahir Yüksel’in şahsıma gönderdiği mektubu paylaşmış ve bir sonraki yazımda kitabını anlatmaya çalışacağımı belirtmiştim. Gönderilen “Endişesiz Bir Ülke, Endişesiz Bir Dünya İçin…” kitabını, kapağı hariç olarak baştan sona Tahir Yüksel hazırlamış, Küçükçekmece Belediyesi Kültür Yayınları tarafından yayımlanmıştır (Eylül 2022). Kitabın künyesinin yazılı olduğu sayfada; “Bu katalog Küçükçekmece Belediyesi tarafından düzenlenen TAHİR YÜKSEL arşivinden “Endişesiz Bir Ülke, Endişesiz Bir Dünya İçin…” YILMAZ GÜNEY başlıklı sergi projesi kapsamında basılmıştır,” denilmektedir. Kitabın baskısı çok güzel; kuşe kâğıtlı, renkli ve büyük boy. Yılmaz Güney böyle güzel kitapları hak eden önemli bir değerimizdir. Zamanında bir efsaneydi; filmleriyle, ödülleriyle, devrimciliğiyle, mücadelesiyle, yaşamıyla… Kitapta

“Endişesiz Bir Ülke, Endişesiz Bir Dünya İçin…”(1)

okuma süresi: 8 dk.

Önce sevindirici bir mesaj aldım: “Ben Karanlıktaki Işık YILMAZ GÜNEY kitabını yazan kişiyim. Geçtiğimiz yıl Yılmaz Güney’in ölüm yıldönümünde İstanbul’da bir sergim oldu. Sergideki fotoğraflardan yola çıkarak bir kitap hazırladım. Künyesinde belediye çalışanlarının adı yazsa da kitabı kapak hariç ben hazırladım. Adresinizi gönderirseniz kitabımı size göndermek istiyorum.” (23 Mayıs 2023) Bu satırları yazan Tahir Yüksel sonrasında, sağ olsun sözünü ettiği “Endişesiz Bir Ülke, Endişesiz Bir Dünya İçin…” kitabıyla birlikte, sergiyle ilgili bazı fotoğraflar ve uzunca da bir mektup gönderdi. (29 Mayıs 2023) Derler ki; hakiki dostluklar baki kalır. Buna en güzel örneklerden biri Yılmaz Güney ve Tahir Yüksel arasındaki dostluktur

Dengbêj Gulo’nun Ardından Kılamlar Yetim Kaldı!

okuma süresi: 5 dk.

Tu Tune BiyaZifqar bira law ma tu tunebya!Te ji vê dinyayê çi xêr dît?..Alem di kêf û zewqê daGidîno te hew derd û elem têr dît!Alem di kêf û zewqê daTe hew derdê dinê têr dît!(*) Dengbêj Zifqarê Gulo’nun 30 Mayıs 2023 günü vefat edişinin ardından yazdığım “Dengbêj Zifqarê Gulo’nun Ardından…” başlıklı makaleme ilişkin çok sayıda mesaj aldım. Gelen mesajlarda genellikle kaybolmakta olan bir sanatın son temsilcileri olan dengbêj kayıplarının büyük kayıplar olduğu; yaşanmışlıkların yazıya dökülmeden sesle aktarımının Kürtler açısından eşsiz bir değer taşıdığı; dengbêjlerin sözlü kültürün taşıyıcıları oldukları; yaşarken kendi bağırlarından çıkmış Gulo gibi dengbêjlere/sanatçılara Kürtlerin yeterince sahip çıkmadığı…

Dengbêj Zifqarê Gulo’nun Ardından…

okuma süresi: 4 dk.

Acı haber tez ulaşır. Ergani’nin Gulo’su, Bagürlü Dengbêj Zifqarê Gulo (Zülfikar Yumruk) 30 Mayıs 2023 günü aramızdan ayrıldı. Zifqarê Gulo, sesiyle, besteleriyle, kılam’larıyla yaşama renk katmanın ötesinde varlığı kabul edilmeyen yasaklı halkın yasaklı diliyle söyleyen bir dengbêjdi. 2002’de, Gulo ile bir görüşmemizde bana: “Kürtçe söylediğim zaman hislerimi daha iyi anlatıyorum. Duygumu, aşkımı, nefretimi, acımı daha rahat ve daha içten dile getirebiliyorum,” diye duygularını ifade etmişti. Zifqarê Gulo Kürtlerin önemli bir değeridir. Bu nedenle, biraz tanıtmak istiyorum (Yazıda yer alan bilgiler 2002 yılında kendisiyle yaptığım bir görüşmede verdiği bilgilerdir): Zifqarê Gulo, 1938’de Ergani’nin Bagür Köyü’nde dünyaya gelir. Kendisinin anlatımına göre annesi

4. Çermik Kitap Fuarı İzlenimlerim

okuma süresi: 5 dk.

25-30 Nisan 2023 tarihleri arasında Çermik’te Kaymakamlık, Belediye ve İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’nün desteğiyle 4. Çermik Kitap Fuarı düzenlendi. Fuar düzenlenmeden önce İlçe Milli Eğitim Müdürü Sn. Murat Bozdoğan tarafından fuara davet edildim. Her yerde ve her ortamda bulunup sesimizi duyurmalıyız anlayışımın gereği daveti kabul ettim ve İstanbul’dan fuara gittim. Güzel de oldu. Fuara az da olsa bir katkımın olması; Cumali Eşsizoğlu, Doğan Karaağaç, Süleyman Demirkol ve Mustafa Nesim Sevinç gibi tanıdık şair ve yazar arkadaşlarımı görmem; kitap standları arasında gezip kitapları incelemem; doğup büyüdüğüm mekânları görmem beni fazlasıyla mutlu etti. Ayrıca feodal değer yargılarının amansızca hüküm sürdüğü ve sanki

Güneş, Ay ve Hilar

okuma süresi: 5 dk.

“Anlayan kalmamış bu tanrının diliniKabartmalar konuşmuyor bizimle kayalarda” Hilar’da geceler ne kadar karanlık olursa olsun, gökyüzündeki yıldızlar çok ve bir o kadar da aydınlık olur. Ay, karanlık gecelerde sevgilinin yanağı gibidir. Güneş, güzele vurur, ama, Hilar kayalarından da hiç nurlu ışıklarını esirgemez. Kayaların üzerindeki kabartmalar geceleri Ay’ın, gündüzleri de Güneş’in ışıklarıyla ışıl ışıldırlar. Ama tarih ışıltılı değildir! Kaya kabartmalarının yanında bulunan mağaralarda, çok eskiden, Ay’a tapan Sâbi’ler ve Güneş’e tapan Şemsi’lerin yaşadığı; hatta Hilar isminin de, Ay’a tapanlardan ötürü, Ay’la ilişkilendirilerek, Hilal’dan geldiği söylenmektedir. Bugün Hilar’da ne Ay’a tapan Sâbi’ler ve ne de Güneş’e tapan Şemsi’ler var. Onlar tarihin derinliklerinde

Bazı İnsanlar Neden Daha Başarılı Olur?

/
okuma süresi: 7 dk.

Doğada ve sosyal yaşamda her şey nicel bir birikimin sonucunda gelişir ve niteliksel dönüşümü yaşar; hiçbir olay, oluşum ve gelişme nedensiz değildir ve hiçbir şey tek bir nedene de bağlı değildir. Yaşamın içinde, insanların bulunduğu çevrede binlerce değişik dış etken vardır. Bu nedenle, insanların hayal dünyası ve başarısı da evrim yasası gereği iç ve dış etkilerle bağlantılı olarak süreç içinde gelişir. Bu, insan belleğindeki bilgilerin zor ve uzun sürede oluşması ve değişmesi nedeniyle yıllarca sürebilir. Bu süreç herkes için geçerlidir. Ultra başarılı insanların, daha doğrusu “çizginin dışında” olanların durumu da bu süreçten bağımsız değildir. Bu tip insanları yakından, tüm yönleriyle