Önsöz Bilime, edebiyata, sanata değer katan tüm erdemli insanların anısına… Felsefe ile matematik abi kardeş gibidir. Bu kardeşlikte zaman zaman felsefe, düşünce anlamında matematiğe ağabeylik yapar. Düşüncenin hayat bulmasını da küçük kardeş matematik sağlar. Zaman zamanda çözüm ve önerilerle matematikte felsefeye yol
Ses Evreninde Efsunlu Bir Rum Kızı: EFTALYA
okuma süresi: 5 dk.
İnsanın bir arkadaşının, bir dostunun veya bir tanıdığının yazdığı bir kitabı imzalı almasından daha güzel bir şey olabilir mi? Şanslıyım. Sevdiğim insanlardan güzel kitaplar alıyorum. Tahir Yüksel, “Endişesiz Bir Ülke, Endişesiz Bir Dünya İçin…” kitabını; Bilen Işıktaş, Boğaziçi’nin Büyülü Sesi Denizkızı Eftalya kitabını; Doğan Karaağaç, İnsan Doğası ve Büyük Ütopya kitabını imzalayıp gönderdiler. Her üç güzel insana selam ve sevgilerimi gönderiyorum. Tahir Yüksel’in kitabına ilişkin bundan önceki iki yazımda birkaç kelam etmiştim. Bu yazımda Bilen Işıktaş’ın kitabına biraz değinmek istiyorum. Bilen Işıktaş, “Kıymetli ağabeyim, baba dostu, yoldaşı Müslüm Üzülmez’e en kalbi sevgi ve muhabbetle” diye imzalamış. Kitabını elime aldığımda sıcak
“Endişesiz Bir Ülke, Endişesiz Bir Dünya İçin…”(2)
okuma süresi: 6 dk.
Bir önceki yazımda Tahir Yüksel’in şahsıma gönderdiği mektubu paylaşmış ve bir sonraki yazımda kitabını anlatmaya çalışacağımı belirtmiştim. Gönderilen “Endişesiz Bir Ülke, Endişesiz Bir Dünya İçin…” kitabını, kapağı hariç olarak baştan sona Tahir Yüksel hazırlamış, Küçükçekmece Belediyesi Kültür Yayınları tarafından yayımlanmıştır (Eylül 2022). Kitabın künyesinin yazılı olduğu sayfada; “Bu katalog Küçükçekmece Belediyesi tarafından düzenlenen TAHİR YÜKSEL arşivinden “Endişesiz Bir Ülke, Endişesiz Bir Dünya İçin…” YILMAZ GÜNEY başlıklı sergi projesi kapsamında basılmıştır,” denilmektedir. Kitabın baskısı çok güzel; kuşe kâğıtlı, renkli ve büyük boy. Yılmaz Güney böyle güzel kitapları hak eden önemli bir değerimizdir. Zamanında bir efsaneydi; filmleriyle, ödülleriyle, devrimciliğiyle, mücadelesiyle, yaşamıyla… Kitapta
“Endişesiz Bir Ülke, Endişesiz Bir Dünya İçin…”(1)
okuma süresi: 8 dk.
Önce sevindirici bir mesaj aldım: “Ben Karanlıktaki Işık YILMAZ GÜNEY kitabını yazan kişiyim. Geçtiğimiz yıl Yılmaz Güney’in ölüm yıldönümünde İstanbul’da bir sergim oldu. Sergideki fotoğraflardan yola çıkarak bir kitap hazırladım. Künyesinde belediye çalışanlarının adı yazsa da kitabı kapak hariç ben hazırladım. Adresinizi gönderirseniz kitabımı size göndermek istiyorum.” (23 Mayıs 2023) Bu satırları yazan Tahir Yüksel sonrasında, sağ olsun sözünü ettiği “Endişesiz Bir Ülke, Endişesiz Bir Dünya İçin…” kitabıyla birlikte, sergiyle ilgili bazı fotoğraflar ve uzunca da bir mektup gönderdi. (29 Mayıs 2023) Derler ki; hakiki dostluklar baki kalır. Buna en güzel örneklerden biri Yılmaz Güney ve Tahir Yüksel arasındaki dostluktur
Dengbêj Gulo’nun Ardından Kılamlar Yetim Kaldı!
okuma süresi: 5 dk.
Tu Tune BiyaZifqar bira law ma tu tunebya!Te ji vê dinyayê çi xêr dît?..Alem di kêf û zewqê daGidîno te hew derd û elem têr dît!Alem di kêf û zewqê daTe hew derdê dinê têr dît!(*) Dengbêj Zifqarê Gulo’nun 30 Mayıs 2023 günü vefat edişinin ardından yazdığım “Dengbêj Zifqarê Gulo’nun Ardından…” başlıklı makaleme ilişkin çok sayıda mesaj aldım. Gelen mesajlarda genellikle kaybolmakta olan bir sanatın son temsilcileri olan dengbêj kayıplarının büyük kayıplar olduğu; yaşanmışlıkların yazıya dökülmeden sesle aktarımının Kürtler açısından eşsiz bir değer taşıdığı; dengbêjlerin sözlü kültürün taşıyıcıları oldukları; yaşarken kendi bağırlarından çıkmış Gulo gibi dengbêjlere/sanatçılara Kürtlerin yeterince sahip çıkmadığı…
Dengbêj Zifqarê Gulo’nun Ardından…
okuma süresi: 4 dk.
Acı haber tez ulaşır. Ergani’nin Gulo’su, Bagürlü Dengbêj Zifqarê Gulo (Zülfikar Yumruk) 30 Mayıs 2023 günü aramızdan ayrıldı. Zifqarê Gulo, sesiyle, besteleriyle, kılam’larıyla yaşama renk katmanın ötesinde varlığı kabul edilmeyen yasaklı halkın yasaklı diliyle söyleyen bir dengbêjdi. 2002’de, Gulo ile bir görüşmemizde bana: “Kürtçe söylediğim zaman hislerimi daha iyi anlatıyorum. Duygumu, aşkımı, nefretimi, acımı daha rahat ve daha içten dile getirebiliyorum,” diye duygularını ifade etmişti. Zifqarê Gulo Kürtlerin önemli bir değeridir. Bu nedenle, biraz tanıtmak istiyorum (Yazıda yer alan bilgiler 2002 yılında kendisiyle yaptığım bir görüşmede verdiği bilgilerdir): Zifqarê Gulo, 1938’de Ergani’nin Bagür Köyü’nde dünyaya gelir. Kendisinin anlatımına göre annesi
4. Çermik Kitap Fuarı İzlenimlerim
okuma süresi: 5 dk.
25-30 Nisan 2023 tarihleri arasında Çermik’te Kaymakamlık, Belediye ve İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’nün desteğiyle 4. Çermik Kitap Fuarı düzenlendi. Fuar düzenlenmeden önce İlçe Milli Eğitim Müdürü Sn. Murat Bozdoğan tarafından fuara davet edildim. Her yerde ve her ortamda bulunup sesimizi duyurmalıyız anlayışımın gereği daveti kabul ettim ve İstanbul’dan fuara gittim. Güzel de oldu. Fuara az da olsa bir katkımın olması; Cumali Eşsizoğlu, Doğan Karaağaç, Süleyman Demirkol ve Mustafa Nesim Sevinç gibi tanıdık şair ve yazar arkadaşlarımı görmem; kitap standları arasında gezip kitapları incelemem; doğup büyüdüğüm mekânları görmem beni fazlasıyla mutlu etti. Ayrıca feodal değer yargılarının amansızca hüküm sürdüğü ve sanki
Güneş, Ay ve Hilar
okuma süresi: 5 dk.
“Anlayan kalmamış bu tanrının diliniKabartmalar konuşmuyor bizimle kayalarda” Hilar’da geceler ne kadar karanlık olursa olsun, gökyüzündeki yıldızlar çok ve bir o kadar da aydınlık olur. Ay, karanlık gecelerde sevgilinin yanağı gibidir. Güneş, güzele vurur, ama, Hilar kayalarından da hiç nurlu ışıklarını esirgemez. Kayaların üzerindeki kabartmalar geceleri Ay’ın, gündüzleri de Güneş’in ışıklarıyla ışıl ışıldırlar. Ama tarih ışıltılı değildir! Kaya kabartmalarının yanında bulunan mağaralarda, çok eskiden, Ay’a tapan Sâbi’ler ve Güneş’e tapan Şemsi’lerin yaşadığı; hatta Hilar isminin de, Ay’a tapanlardan ötürü, Ay’la ilişkilendirilerek, Hilal’dan geldiği söylenmektedir. Bugün Hilar’da ne Ay’a tapan Sâbi’ler ve ne de Güneş’e tapan Şemsi’ler var. Onlar tarihin derinliklerinde
Bazı İnsanlar Neden Daha Başarılı Olur?
Doğada ve sosyal yaşamda her şey nicel bir birikimin sonucunda gelişir ve niteliksel dönüşümü yaşar; hiçbir olay, oluşum ve gelişme nedensiz değildir ve hiçbir şey tek bir nedene de bağlı değildir. Yaşamın içinde, insanların bulunduğu çevrede binlerce değişik dış etken vardır. Bu nedenle, insanların hayal dünyası ve başarısı da evrim yasası gereği iç ve dış etkilerle bağlantılı olarak süreç içinde gelişir. Bu, insan belleğindeki bilgilerin zor ve uzun sürede oluşması ve değişmesi nedeniyle yıllarca sürebilir. Bu süreç herkes için geçerlidir. Ultra başarılı insanların, daha doğrusu “çizginin dışında” olanların durumu da bu süreçten bağımsız değildir. Bu tip insanları yakından, tüm yönleriyle
“Kara Yara”nın Romanı: Önce Kuşlar Öldü
okuma süresi: 5 dk.
İkinci Dünya Savaşı’nın sonlarında Sovyetler Birliği’ne bağlı Kızıl Ordu Hitler faşizminin kalbi Berlin’e girdi ve paralel olarak aynı zamanda Amerika Avrupa’ya bir çıkartma yaparak bazı ülkelere yerleşti. Savaşın sonunda yapılan bir anlaşmayla da sadece Avrupa değil, dünya ikiye bölündü: Bir tarafta ABD’nin başını çektiği emperyalist-kapitalist blok, diğer tarafta Sovyetler Birliği’nin başını çektiği sosyalist blok. Ve bu bölünme sonrasında ABD ve Sovyetler Birliği arasında yaşanan kıran kırana rekabet ve yarışmanın bir sonucu olarak tüm dünyada “Soğuk Savaş” rüzgârı esmeye başladı, hem de çok sert. Soğuk savaşın başladığı yıllarda Türkiye’de Demokrat Parti iktidarda olup Adnan Menderes başbakandır. Adnan Menderes yönetimi bu dönemde
“Hafız Zülfo’nun Kavalı Ergani İstasyonu’nu İnletiyordu”
okuma süresi: 4 dk.
“Hafızın nefesi ateş, su ve toprak gibi/ Asal ve asil” –M. Nuri Aslan Kavalcı Hafız Zülfo hakkında birçok yazı yazdım. Birçok şair ve yazar da yazdı. Ama ne kadar çok yazarsak yazalım ona olan borcumuzu ödememiz mümkün değil. Çünkü o; Erganililerin, Diyarbakırlıların, Kürtlerin (ne yazık ki yaşarken kıymetini bilemediğimiz) önemli bir değeridir. Yakın bir zamanda yayınlanan ve bir önceki yazımda (19.10.2022) tanıtımını yaptığım Bîranînên min(1) adlı Kürtçe anı kitabında Amed Tîgrîs, “Bilûra haviz Zulfo stasyona Erxenîyê dizingand” başlığı altında Hafız Zülfo’yu da anlatıyor. Hafız Zülfo ile ilgili bu bölümün Türkçesini paylaşmak geldi içimden. Salih Şimşek’in benim için Kürtçeden yaptığı Türkçe